ନବଦୁର୍ଗାଙ୍କ ନଅଟି ସ୍ବରୂପ ମଧ୍ୟରୁ ଷଷ୍ଠ ସ୍ବରୂପ ହେଉଛି କାତ୍ୟାୟନୀ । ନବରାତ୍ରର ଏହି ସ୍ବରୂପ ପ୍ରକୃତିର ପ୍ରକୋପକୁ ବୁଝାଇଥାଏ । ମା’ଙ୍କ ଜନ୍ମ କତ୍ୟାୟନ ଋଷିଙ୍କ ଘରେ ହୋଇଥିବାରୁ ସେହି ଅନୁଯାୟୀ ମା’ଙ୍କୁ କାତ୍ୟାୟନୀ ବୋଲି କୁହାଯାଏ । ଏହି ସ୍ବରୂପରେ ମା’ଙ୍କ ଚାରି ହାତରେ ଅସ୍ତ୍ରଶସ୍ତ୍ର ଓ ପଦ୍ମ ଫୁଲ ରହିଥିବା ବେଳେ ସିଂହ ହେଉଛି ତାଙ୍କ ବାହନ । ମା’ କାତ୍ୟାୟନୀ ବ୍ରଜମଣ୍ଡଳର ଅଧିଷ୍ଠାତ୍ରୀ ଦେବୀ ଅଟନ୍ତି । ମା’ କାତ୍ୟାୟନୀ ନକରାତ୍ମକ ଶକ୍ତି ବିନାଶ କରି ଧର୍ମ ସଂସ୍ଥାପନା କରିଥାନ୍ତି ବୋଲି ବିଶ୍ବାସ ରହିଛି ।
କୁହାଯାଏ, କୃଷ୍ଣ ପ୍ରାପ୍ତି ପାଇଁ ଗୋପୀମାନେ ମା’ କାତ୍ୟାୟନୀଙ୍କ ପୂଜା କରିଥିଲେ । ତେଣୁ ବିବାହ ସମ୍ବନ୍ଧୀୟ କାର୍ଯ୍ୟ ପାଇଁ ମା’ କାତ୍ୟାୟନିଙ୍କୁ ପୂଜା କରିବା ଉତ୍ତମ । ମା’ କାତ୍ୟାୟନୀଙ୍କ ଉପାସନା କରିବା ଦ୍ବାରା ଯୋଗ୍ୟ ଓ ମନପସନ୍ଦ ବର ପ୍ରାପ୍ତି ହୋଇଥାଏ ବୋଲି ବିଶ୍ବାସ ରହିଛି ।
ଜ୍ୟୋଷିତ ଶାସ୍ତ୍ର ଅନୁଯାୟୀ ବୃହସ୍ପତିଙ୍କର ସମ୍ବନ୍ଧ ମା’ କାତ୍ୟାୟନୀଙ୍କ ସହ ଜଡିତ । ତେଣୁ କନ୍ୟାର ଶିଘ୍ର ବିବାହ ପାଇଁ ମା’ କାତ୍ୟାୟନୀଙ୍କ ପୂଜା ଅତି ଉତ୍ତମ ବୋଲି ମାନ୍ୟତା ରହିଛି ।
ମନ ପସନ୍ଦ ବର ଓ ପ୍ରେମ ବିବାହ ପାଇଁ ତାଙ୍କ ଉପାସନା କରାଯାଏ ।
ସୁଖମୟ ବୈବାହିକ ଜୀବନ ପାଇଁ ମା’ କାତ୍ୟାୟନୀ ପୂଜା ଫଳପ୍ରଦ ହୁଏ ।
ଜାଣନ୍ତୁ କିପରି କରିବେ ମା’ କାତ୍ୟାୟନୀଙ୍କ ଉପାସନା
ଗୋଧୂଳି ସମୟ(ସନ୍ଧ୍ୟା)ରେ ହଳଦିଆ ବା ଲାଲ ବସ୍ତ୍ର ଧାରଣ କରି ପୂଜା କରନ୍ତୁ ।
ମା’ଙ୍କୁ ହଳଦିଆ ରଙ୍ଗର ଫୁଲ ଓ ନୈବେଦ୍ୟ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ ।
ପୂଜା ସମୟରେ ଏକ ମାଟି ପାତ୍ରରେ ମା’ଙ୍କୁ ମହୁ ଅର୍ପଣ କରନ୍ତୁ ।
ଏହା ସହ ମା’ କାତ୍ୟାୟନୀ ଦେବୀଙ୍କ ମନ୍ତ୍ର ଜପ କରନ୍ତୁ ।