ଶତ୍ରୁତା ଆଚରଣ ସମୟରେ ଡ଼ା. କୋଟନିସଙ୍କ ବଳିଦାନ ମନେ ପକାଉ ଚୀନ୍

୧୯୩୮ ମହାମାରୀ ବେଳେ ଚୀନ ଲୋକଙ୍କ ଲାଗି ଆତ୍ମବଳି ଦେଇଥିଲେ ଭାରତୀୟ ଡ଼ାକ୍ତର କୋଟନିସ

(ମହେଶ ଶର୍ମା) :

ବିଶ୍ବ କରୋନା ମହାମାରୀ ସହ ଲଢୁଥିବାବେଳେ ଚୀନ୍ ବର୍ତ୍ତମାନ ଲଦାଖ ସୀମାକୁ ନେଇ ଭାରତ ପାଇଁ ସମସ୍ୟା ସୃଷ୍ଟି କରୁଛି। ଏହାକୁ କେବଳ ଚୀନର ଅନୁଗ୍ରହ କୁହାଯିବ ଯେଉଁଠାରେ ଭାରତୀୟ ଡକ୍ଟର କୋଟନିସ୍ ବର୍ଷ ବର୍ଷ ପୂର୍ବେ ନିଜ ଜୀବନକୁ ବଳିଦାନ ଦେଇ ପ୍ରାଣଘାତୀ ଭାଇରସ କବଳରୁ ଚିନକୁ ରକ୍ଷା କରିଥିଲେ। କୁହାଯାଏ ଯେ ଯଦି ତୁମେ ଶତ୍ରୁତା ସମୟରେ ପୁରୁଣା ବନ୍ଧୁତ୍ୱର ସ୍ମୃତିକୁ ମନେପକାଇବ , ତେବେ ମାନସିକ ଶାନ୍ତି ସହିତ ପୁରୁଣା ବନ୍ଧୁତ୍ୱର ଦିନ ମଧ୍ୟ ସ୍ମରଣୀୟ ହୋଇଉଠିବ।  ଯାହା ଅନ୍ତତଃ ଯୁଦ୍ଧକୁ ଏଡାଇବାରେ ସାହାଯ୍ୟ କରିବ। ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ କାହାଣୀ ମଧ୍ୟ ଚୀନବାସୀଙ୍କୁ   ମାରାତ୍ମକ ଭୂତାଣୁ ରକ୍ଷା କରିବାରେ ତାଙ୍କର ଭୂମିକା ଏବଂ ବଳିଦାନ ଚୀନବାସୀଙ୍କ ପାଇଁ ଏକ ଉଦାହରଣ। କୌଣସି ରାଷ୍ଟ୍ରର ପରିଚୟ ନୁହେଁ ମହାମାରୀ ଭଲି ସଙ୍କଟ ସମୟରେ ଫାଇଦା ଉଠାଇବା। ୧୯୬୨ ମସିହାର ଯୁଦ୍ଧର କ୍ଷତ ମଧ୍ୟ ଉଭୟ ଦେଶ ଭୁଲି ଯାଇଛନ୍ତି।

ଯଦିଓ ଭାରତୀୟ ବଜାରକୁ ଚୀନ ଦଖଲ କରିଛି। ଚୀନ୍ ନିଜର ଉତ୍କୃଷ୍ଟ ଉଦ୍ଭାବନ ଓ ଚାଇନା ୱାଲ୍ ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ହେଲେ ବର୍ତ୍ତମାନ କରୋନା ଭୂତାଣୁ ପାଇଁ ଚର୍ଚ୍ଚାରେ ରହିଛି। ଯେଉଁ ଭୂତାଣୁ ଚୀନରେ ତାର ପ୍ରକୋପ ଆରମ୍ଭ କରି ସାରା ବିଶ୍ବକୁ ଗ୍ରାସିଛ। ଏହି ଭୂତାଣୁ ଯୋଗୁଁ ପ୍ରତିଦିନ ହଜାର ହଜାର ଲୋକ ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇଛନ୍ତି। ଅନେକ ଲୋକ ମଧ୍ୟ ପ୍ରାଣ ହରାଇଛନ୍ତି। କିନ୍ତୁ ଏହା ପ୍ରଥମ ଘଟଣା ନୁହେଁ ଯେ ଚାଇନାରେ ଏଭଳି ଭୂତାଣୁ ଆସିଛି ।  ଏହା ପୂର୍ବରୁ ମଧ୍ୟ ୧୯୩୮ ମସିହାରେ ଚାଇନାରେ ଏକ ସମାନ ଭୂତାଣୁ ବ୍ୟାପିଥିଲା। ଯାହାର କୌଣସି ଔଷଧ ବାହିରି ନ ଥିଲା। ସେହି ସମୟରେ ଭାରତୀୟ ଡକ୍ଟର କୋଟନିସ୍ ନିଜ ଜୀବନକୁ ବାଜି ଲଗାଇ ସେଠାକୁ ଯାଇଥିଲେ। ନିଜ ଶରୀରରେ ସେହି ଭୂତାଣୁକୁ ପ୍ରବେଶ କରାଇ ଔଷଧ ବାହାର କରିଥିଲେ। କିନ୍ତୁ ସେ ନିଜକୁ ରକ୍ଷା କରିପାରି ନ ଥିଲେ ଏବଂ ୧୯୪୨ ମସିହାରେ ଦୁନିଆରୁ ବିଦାୟ ନେଇଥିଲେ।

ଚୀନବାସୀଙ୍କୁ ବଞ୍ଚାଇବା ପାଇଁ ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ଏହି ବଳିଦାନକୁ ବିଶ୍ୱକୁ ଆଣିବା ପାଇଁ ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାତା ଭି.ଶାନ୍ତାରାମ ତାଙ୍କ ଉପରେ ଏକ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ। ସେ ୧୯୪୬ ମସିହାରେ ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ଅମର କାହାଣୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣ କରିଥିଲେ ଏବଂ ନିଜେ ମୁଖ୍ୟ ଭୂମିକାରେ ଅଭିନୟ କରିଥିଲେ। ଏହି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରଟି ପ୍ରସିଦ୍ଧ ଲେଖକ ଖ୍ୱାଜା ଅହମ୍ମଦ ଅଓ୍ବାସ ଲେଖିଥିଲେ। ଏହା ସେହି ସମୟରେ ହିଟ୍ ଫିଲ୍ମ ବୋଲି ପ୍ରମାଣିତ ହୋଇଥିଲା । ଡାକ୍ତର କୋଟନିସଙ୍କ ଉପରେ ବିଦେଶରେ ମଧ୍ୟ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା। ଏହି ଚଳଚ୍ଚିତ୍ରଟି ମଧ୍ୟ ଏକ ଭାଇରସ ଉପରେ ଆଧାରିତ ଥିଲା। ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ଅମର କାହାଣୀ ଦ୍ୱାରା ଅନୁପ୍ରାଣିତ ହୋଇ ହଲିଉଡ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ୯ ସେପ୍ଟେମ୍ବର ୨୦୧୧ରେ କଣ୍ଟେଜିଅନ୍ ନାମରେ ମୁକ୍ତିଲାଭ କରିଥିଲା। ଏହାର ନିର୍ଦ୍ଦେଶନା ଦେଇଥିଲେ ଷ୍ଟିଭେନ୍ ସୋଡ଼ରବର୍ଗ। ଏହା ସ୍ୱାଇନ୍ ଫ୍ଲୁ ବିଷୟବସ୍ତୁ ଉପରେ ଆଧାରିତ ଥିଲା ।

ଭାରତ ଏବଂ ଚୀନ୍ ମଧ୍ୟରେ ତିକ୍ତତା ବାତାବରଣରେ, ଖ୍ୱାଜା ଅହମ୍ମଦ ଅଓ୍ବାସଙ୍କ ଉପନ୍ୟାସ ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ଅମର କାହାଣୀ ଉପରେ ଆଧାରିତ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ପୁଣି ଥରେ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ହୋଇଉଠିଛି । ଚାଇନାବାସୀଙ୍କୁ ଜୀବାଣୁରୁ ରକ୍ଷା କରିବାରେ ଜଣେ ଭାରତୀୟ (ତତ୍କାଳୀନ ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ) ଡାକ୍ତରଙ୍କ ବଳିଦାନ ମାନବିକତାର ପରିଚୟ ଦେଉଥିବାବେଳେ ସମଗ୍ର ବିଶ୍ବରେ ଭାରତକୁ ଏକ ନୂତନ ପରିଚୟ ମଧ୍ୟ ଦେଇଥିଲା। ଏପରି ପରିସ୍ଥିତିରେ ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ସ୍ମୃତି ଅତ୍ୟନ୍ତ ଗୁରୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ହୋଇଉଠଛି। ଯେତେବେଳେ ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ଶତ୍ରୁତା ଆଚରଣ ପ୍ରକାଳ ପଇଥାଏ ସେତେବେଳେ ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ପରି ଚରିତ୍ରଗୁଡ଼ିକ ପ୍ରାସଙ୍ଗିକ ହୋଇଉଠେ । ଚୀନକୁ କରୋନା ଭାଇରସର ପାଇଁ ଦାୟୀ କରାଯାଉଥିବା ବେଳ ଚୀନ ସାମଗ୍ରୀକୁ ବର୍ଜନ କରିବା ପ୍ରସଙ୍ଗ ଜୋର ଧରିଛି । ଭାରତ-ଚୀନ୍ ସୀମା ବିବାଦ ସମୟରେ ଚୀନ୍ ଶତ୍ରୁ ଭାବରେ ଉଭା ହେଉଛି। ଦୁଇ ଦେଶ ମଧ୍ୟରେ ସମ୍ପର୍କର ଦୁଇଟି ଯୁଗକୁ ସ୍ମରଣ କରାଉଛି। ଗୋଟିଏ ହେଲା ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ଆଧାରିତ ଓ ଅନ୍ୟଟି ୧୯୬୨ ମସିହାର ଏବଂ ବର୍ତ୍ତମାନ ଲଦାଖ ସୀମା ବିବାଦ। ସମାଜବାଦୀ ଚିନ୍ତାଧାରର ଲେଖକ ଖ୍ୱାଜା ଅହମ୍ମଦ ଆଓ୍ବାସ ୧୯୪୪ରେ ଲେଖିଥିଲେ ଯାହା ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ଅମର କାହାଣୀ ନାମରେ ଅନୁବାଦ କରାଯାଇଥିଲା। ହିନ୍ଦୀ ସିନେମାରେ ବାୟୋପିକ୍ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ମଧ୍ୟ ନିର୍ମାଣ କରାଯାଇଥିଲା ।

କୋଟନିସଙ୍କ ଜୀବନୀ :
ଏହି କାହାଣୀ ସେହି ସମୟର ଯେତେବେଳେ ଚୀନ୍ ଏବଂ ଜାପାନ ମଧ୍ୟରେ ଯୁଦ୍ଧ ଚାଲିଥିଲା। ବହୁ ସଂଖ୍ୟାରେ ଚୀନ୍ ସୈନିକଙ୍କୁ ହତ୍ୟା କରାଯାଉଥିଲା। ଆହତ ସୈନିକଙ୍କ ଚିକିତ୍ସା ମଧ୍ୟ କଷ୍ଟସାଧ୍ୟ ଥିଲା। ଚାଇନାରେ ଡାକ୍ତରଙ୍କ ଅଭାବ ଦେଖାଦେଇଥିଲା। ସେହି ସମୟରେ ଚୀନ ପଡୋଶୀ ଦେଶରୁ ସାହାଯ୍ୟ ଲୋଡିଥିଲେ। ବ୍ରିଟିଶ ଭାରତ ଉପରେ ତାଙ୍କର ବହୁତ ଆଶା ଥିଲା। ଏହା ୧୯୩୮ ମସିହା କଥା। ତା’ ପରେ କଂଗ୍ରେସ ସଭାପତି ଜବାହରଲାଲ ନେହେରୁ ଏବଂ ସୁଭାଷ ଚନ୍ଦ୍ର ବୋଷଙ୍କ ହସ୍ତକ୍ଷେପରେ ଭାରତରୁ ଚାଇନାକୁ ୫ଜଣିଆ ଡାକ୍ତରୀ ଦଳ ପଠାଯାଇଥିଲା। ଚୀନ ପ୍ରଦେଶକୁ ପଠାଯାଇଥିବା ପାଞ୍ଚ ଜଣିଆ ଦଳ ମଧ୍ୟରେ ଡକ୍ଟର ମନମୋହନଲାଲ ଅଟଳ, ଡକ୍ଟର ଚୋଲକର, ଡକ୍ଟର ମୁଖାର୍ଜୀ, ଡକ୍ଟର ବିଜୟ କୁମାର ବସୁ ଏବଂ ଡା. ଦ୍ୱାରକାନାଥ ଶାନ୍ତାରାମ କୋଟନିସ ଥିଲେ। ମହାରାଷ୍ଟ୍ରର ଶୋଲାପୁରରେ ଜନ୍ମଗ୍ରହଣ କରିଥିବା ଡକ୍ଟର କୋଟନିସ୍ ଅଳ୍ପ ବୟସରେ ଶୀର୍ଷ ଶ୍ରେଣୀରେ ପହଞ୍ଚି ପାରିଥିଲେ । ସେ ତାଙ୍କ ପିତାଙ୍କୁ ବୁଝେଇବାପରେ ଚୀନ୍ ଯାଇଥିଲେ। ଆଓ୍ବାସ ସାହେବଙ୍କ ଉପନ୍ୟାସ ଅନୁଯାୟୀ, ଡକ୍ଟର କୋଟନିସ୍ ଖୁବ କମ ସମୟ ଶୋଇଥାନ୍ତି । ଚୀନରେ ସେ ମୃତ୍ୟୁ ପର୍ୟ୍ୟନ୍ତ ମଣିଷର ସେବା କରିଥିଲେ। ସେ ଜଣେ ସେଠାରେ ନର୍ସଙ୍କୁ ବିବାହ କରିଥିଲେ।

ଯେତେବେଳେ ଚାଇନାର ସୈନିକମାନେ ଏକ ରହସ୍ୟମୟ ସଂକ୍ରାମକ ରୋଗରେ ପଡ଼ିଥଲା , ଭାରତୀୟ ଡାକ୍ତରମାନେ ସେମାନଙ୍କୁ ଜୀବନରୁ ବଞ୍ଚାଇବାକୁ ଚେଷ୍ଟା କରୁଛନ୍ତି। ଏଥିରେ ମଧ୍ୟ ଭାରତୀୟ ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ସଂକ୍ରମିତ ହୋଇ ମୃତ୍ୟୁ ବରଣ କରିଥିଲେ । ତାଙ୍କ ମତ୍ୟୁବେଳକୁ ତାଙ୍କ ପତ୍ନୀ କଳିଙ୍ଗଲାନ୍ ଏବଂ ତଙ୍କର ଏକ ନଅ ମାସର ପୁଅ ୟିନହୁଆ ଥିଲେ। ତାଙ୍କ ମୃତ୍ୟୁକୁ ଚୀନ୍ ନେତା ମାଓସେତୁଙ୍ଗ ମଧ୍ୟ ଶୋକ ବ୍ୟକ୍ତ କରିଥିଲେ। ୧୯୪୩ ମସିହାରେ ଡକ୍ଟର ବିଜୟ କୁମାର ବସୁ ଭାରତକୁ ଫେରିଥିଲେ। ଏହା ସହିତ ଚାଇନାରେ ଭାରତୀୟ ମେଡିକାଲ ମିଶନ ସମାପ୍ତ ହୋଇଥିଲା ୧୯୭୬ ମସିହାରେ, ହେଓ୍ବେଇ ପ୍ରଦେଶର ଶିଜିଆଜୁଆଙ୍ଗ ସହରରେ ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ନାମରେ ଏକ କୋଟନିସ ସ୍ମୃତି ସ୍ମାରକୀ ହଲ ନାମିତ ହୋଇଥିଲା। ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ନାମରେ ମଧ୍ୟ ଷ୍ଟାମ୍ପ ଜାରି କରାଯାଇଥିଲା।

ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ଅମର କାହାଣୀ ଚଳଚ୍ଚିତ୍ର ଦ୍ୱାରା ପ୍ରଭାବିତ ହୋଇ ଯୁବ ପିଢି ସେହିସମୟରେ ଡାକ୍ତରୀ ଅଧ୍ୟୟନ କରିବାକୁ ପସନ୍ଦ କରିଥିଲେ। ଯଦି ଚୀନ ତାର ପୁରୁଣା ସ୍ମୃତି ଡକ୍ଟର କୋଟନିସଙ୍କ ଅମର କାହାଣୀକୁ ମନେପକାଇବ ତେବେ ସେ ଭାରତୀୟଙ୍କ ବାଳିଦାନକୁ ଦେଖି ବନ୍ଧୁତ୍ୱପୂର୍ଣ୍ଣ ସମ୍ପର୍କ ଓ ଭବିଷ୍ୟତର ଏକ ନୂତନ ସଂଜ୍ଞା ସୃଷ୍ଟି କରିପାରିବ।

Comments are closed.